Nieuwe wet tegen belastingontwijking
zet extra druk op compliance functies

Nederland is een aantrekkelijk land voor multinationals om zich te vestigen. We beschikken niet alleen over een hoog opgeleide beroepsbevolking en een goede infrastructuur, maar komen internationale organisaties ook nog eens tegemoet met wetgeving die belastingontwijking toestaat. Als het aan de overheid ligt, komt hier echter snel een einde aan. Per 2021 probeert het kabinet belastingontwijking aan te pakken door middel van een nieuwe wet.

Belastingontwijking versus belastingontduiking

De termen belastingontwijking en belastingontduiking roepen vaak verwarring op. Het voornaamste verschil is dat belastingontwijking legaal is, terwijl belastingontduiking illegaal is. In Nederland kunnen bedrijven belasting ontwijken op een manier waarop ze toch aan alle wet- en regelgeving voldoen. Adviseurs van accountantskantoren en trustmaatschappijen helpen multinationals om hun internationale structuren in te zetten om op slinkse wijze belasting te ontwijken. De afgelopen tijd ontstond er veel ophef over belastingontwijking door grote multinationals. Vorig jaar bleek bijvoorbeeld dat Shell in Nederland al jaren geen winstbelasting betaalt, doordat ze hun omzet op papier tot nul kunnen reduceren.

Liquidatieverliesregeling

Een van de manieren waarop multinationals in Nederland hun belasting kunnen ontwijken, is door gebruik te maken van de liquidatieverliesregeling. Volgens deze regeling mogen multinationals buitenlandse verliezen van hun Nederlandse omzet aftrekken. Een organisatie als Shell heeft veel buitenlandse dochterondernemingen die geld kosten, bijvoorbeeld in landen waar ze nieuwe olievelden aan het ontwikkelen zijn. Deze kostenpost trekken ze vervolgens af van hun Nederlandse winst, waardoor ze hier hun belasting kunnen ontwijken.

Nederland belastingparadijs?

Hoewel de Nederlandse overheid een poging doet belastingontwijking te beteugelen door de liquidatieverliesregeling in te trekken, blijven er nog genoeg andere mogelijkheden over, bijvoorbeeld door afspraken te maken met de belastingdienst. Nederland is van oudsher een handelsland; al sinds de Gouden Eeuw worden er belastingverdragen gesloten met andere landen ter bevordering van de handel. Hoewel Nederland hierdoor bekend staat als belastingparadijs zijn we dit officieel niet; de loon- en vennootschapsbelasting die gerekend wordt is wel degelijk hoog. Wat ons interessant maakt voor multinationals, is dat er dankzij de belastingverdragen veel manieren zijn om geld door te sluizen naar andere landen: echte belastingparadijzen waar geen vennootschapsbelasting betaald hoeft te worden.

Europese wetgeving nodig

Aan de ene kant is dit positief voor onze economie: de multinationals die zich in Nederland vestigen zorgen voor veel werkgelegenheid. Aan de andere kant heeft belastingontwijking ethische bezwaren. Kleinere organisaties genieten niet dezelfde voordelen als de toch al grote en rijke multinationals - wat nadelig is voor hun concurrentiepositie. Zonder de belastingvoordelen die wij multinationals bieden, is de kans groot dat veel van hen Nederland zouden verlaten om te verhuizen naar landen als Zwitserland of Luxemburg. Zolang de Europese Unie belastingontwijking niet gezamenlijk aan banden kan leggen door middel van Europese wetgeving, zal het dus vooral nadelig zijn voor de Nederlandse economie als wij dit wel proberen.

Gevolgen voor compliance functies

Als belastingontwijking niet meer op de ‘oude’ manier kan, zullen organisaties ongetwijfeld weer nieuwe mazen in de wet vinden om toch zo weinig mogelijk belasting te hoeven betalen. Dit zorgt voor extra druk op compliance personeel bij banken en trustmaatschappijen. Zij moeten controleren of de constructies die hun klanten toegepassen niet gebruikt worden voor zaken als belastingontduiking of witwassen. De Nederlandse Bank (DNB) wil daarnaast dat financiële instellingen actief gaan controleren op belastingontwijking, hoewel dit officieel legaal is. Volgens de DNB voorkomen financiële instellingen op deze manier betrokkenheid bij belastingontduiking, wat wel illegaal is. Deze toenemende focus op het voorkomen van belastingontwijking leidt ertoe dat de grote behoefte die de afgelopen jaren is ontstaan aan personeel voor compliance functies als KYC/CDD analist alleen nog maar zal groeien.

Meer informatie

Vind jij dit interessant en lijkt het jou leuk om mee te werken aan het voorkomen van belastingontwijking en -ontduiking? Lees dan meer over een carrière binnen KYC/CCD of bekijk onze KYC/CDD vacatures.